ФÆЛТÆРÆЙ ФÆЛТÆРМÆ

В РДНТ 6 апреля 2023 г. прошел РЕСПУБЛИКАНСКИЙ СЕМИНАР «РАБОТА С ОБЪЕКТАМИ НЕМАТЕРИАЛЬНОГО КУЛЬТУРНОГО НАСЛЕДИЯ»

 Более 70 участников  семинара представляли все муниципальные образования республики.

Семинар открыл приветственным словом директор РДНТ К. Лалиев, который подчеркнул важность этого нового направления нашей работы, недаром был принят Федеральный закон от 20 октября 2022 г. № 402-ФЗ «О нематериальном этнокультурном достоянии Российской Федерации» и готовится его республиканский вариант.

О значении популяризации объектов НКН для этнической идентификации народа рассказала  заместитель министра культуры РСО-Алания, кандидат филологических наук З.К.Кусаева.

Затем об оформлении карточки объекта НКН для реестра ОНКН рассказала член Союза композиторов РФ, кандидат искусствоведения, старший научный сотрудник СОИГСИ Дз.М.Дзлиева

Завотделом нематериального   культурного наследия РДНТ А.Х.Абаева подробно остановилась на вопросах определения объекта НКН и  категоризации этих объектов.

Для собравшихся выступил специальный гость – музыкант, исполнитель на осетинских народных инструментах, руководитель ансамбля «Рагон» Таймураз Берозты. Он исполнил несколько мелодий на хъисын – фандыре.

Все выступления были проиллюстрированы специально подобранными видео и презентациями. Участники увидели и специально созданные видео и рассказы носителей традиций.

 В завершение встречи завотделом НКН Абаева Азау попросила работников культуры активно собирать фольклорно-этнографический  материал в своих районах, записывать носителей традиций максимально полно и подробно, присылать эти материалы в РДНТ для создания научного описания объектов нематериального культурного наследия – ведь наш общий долг передать эти знания следующим поколениям.

КОМÆЙ-КОММÆ. ХЪÆУУОН КУЛЬТУРÆ.

Директор РДНТ Казбек Лалиев в программе Национального телеканала “Осетия – Ирыстон”
Комæй-коммæ. Хъæууон культурæ.

Культурæйæн абон нæ царды цы бынат ис, æмæ цавæр у нæ царды культурæ? Кæцы районтæ басгуыхтысты сæ хъæуты культурон цард фæнывджындæр кæнынæй æмæ куыд исынц сæ зæрдæмæ аивады алы хуызтæ кæстæртæ?
https://iryston.tv/teleproject_release/haeuuon-kulturae/

РАБОТНИКИ КУЛЬТУРЫ ИРАФСКОГО РАЙОНА НА ТВ “АЛАНИЯ”
Райдзастдзинади ӕнкъарӕнтӕ хӕссунбӕл косгутӕ! Фӕстаг ӕнзти Федералон ӕма Националон программити фарсхуӕсти фӕрци сӕ равналӕнтӕ фӕффулдӕр ӕнцӕ республики культури галауантӕ ӕма хӕдзӕрдтӕн. Уоци хуарздзийнӕдӕй фӕххайгин ӕнцӕ Ирӕфи райони культури артдзӕститӕ дӕр. Алли гъӕуи дӕр фӕззиндтӕй сӕрмагонд исфӕлдистадон къуӕодтӕ, кӕцитими сӕ ацъагъуа ӕргом кӕнунцӕ куд кӕстӕр фӕлтӕр, уотӕ хестӕртӕ дӕр.

О ВЕЧЕРЕ ПАМЯТИ ИРИНЫ МИСТУЛОВОЙ.
ТВ “ОСЕТИЯ – ИРЫСТОН”

Памяти заслуженной артистки России, народной артистки Северной Осетии, композитора и автора аранжировок народных мелодий – Ирины Дзибокаевны Мистуловой. О презентации сборника любимой артистки, чьи произведения наконец удалось объединить в одном издании. О программе вечера и личности Ирины Мистуловой  рассказали её дочь Марина Хутугова и завотделом РДНТ Лариса Битарова.

https://m.youtube.com/watch?v=_WMF9c6dDZU&t=2019s

Специалисты РДНТ провели семинар и мастер – класс.  Завотделом народного творчества Л.Битарова, ведущий специалист по театральному жанру Л.Бесолова – во главе с директором К.Лалиевым  – приняли участие в семинарских занятиях работников культуры Алагирского района.
Рассказали о задачах, стоящих пред нами в Год осетинской Нартиады, подробно проинформировали о предстоящих весенних конкурсах народного творчества, акцентировали, на что обратить внимание в ближайшие месяцы, отметили успех прошедшей накануне премьеры в ДК Црау, ответили на вопросы работников культуры.
Также, по приглашению РДНТ, актриса театра юного зрителя «Саби» Валентина Дудаева, заслуженная артистка РСО-Алания, дала мастер-класс по организации кукольного театра в учреждениях культуры.

ПРЕССА О НАС: ВЕЧЕР ПАМЯТИ ХАДЖИСМЕЛА ВАРЗИЕВА.
ТВ “ОСЕТИЯ – ИРЫСТОН”

Адæмон сфæлдыстады хæдзары ацыд УФ-йы аивæдты сгуыхт архайæг, Цæгат Ирыстоны адæмон артист Уарзиаты Хадзысмелы мысæн изæр.

Уарзиаты Хадзысмелы ном фехъусгæйæ, аивадуарзджыты зæрдæты уайтагъд æрлæууы хæрзконд саулагъз лæппу. Кафджытæ æмæ артисттæ та æрхъуыды кæндзысты, курдиатджын хореограф цы кæфтытæ сæвæрдта, уыдон. Абон нымад сты классикæйыл. Фарныхъæуккаг лæппу фарнимæ цыд йæ цардвæндагыл. Адæмæн хаста цин æмæ уарзондзинад. Æгæронæй уарзта аивад. Йæ алы нуар дæр кафты æвзагæй кæмæн дзырдта, Уæрæсейы Федерацийы аивæдты сгуыхт архайæг, Цæгат Ирыстоны адæмон артист. Уарзиаты Хадзысмелы райгуырдыл ацы аз сæххæст 85 азы. Нæ курдиатджын æмзæххоны æрхъуыды кодтой Адæмон сфæлдыстады хæдзары.

Нæ бацауæрста æрдз йæ уынд æмæ кондыл, йæ курдиат æмæ уды уæрæхадыл, æнæкæрон куыстхъомдзинад æмæ дæсныйады арæхстдзинадыл. Уарзиаты Хадзысмел æнæкæрон уарзтæй уарзта йæ гыццыл иумæйаг Ирыстон, æвæллайгæ лæггад ын кодта йæ аивадæн. Йе сфæлдыстадон авналæнты гуырæныл та нымадта хохаг уæздан æгъдау. Йæ мысæн изæр ын республикæйы аивадон къордтæ срæсугъд кодтой, йæхæдæг цы кæфтытыл бакуыста, уыдонæй.

Мысæн изæрмæ æрбамбырд сты, Уарзиаты Хадзысмелы чи зыдта æмæ уарзта, йæхицæн æрдхорд æмæ æввахс адæймагыл кæй нымадта, йемæ кусыны стыр амонд хъысмæт кæмæн балæвар кодта, уыдон. Се ‘хсæн паддзахадон академион ансамбль «Алан»-ы ветерантæ.

Уарзиаты Хаджысмелы сфæлдфстадон биографийы ахсджиаг бынат бацахста Адæмон сфæлдыстады хæдзары директорæй куыст. Ам дæр аивадæн фæлæггад кодта 20 азæй фылдæр. Уыцы рæстæгмæ фæзындысты диссаджы фестивальтæ. Йæ фæрцы хъахъхъæд æмæ æвæрд æрцыдысты бирæ ирон кæфтытæ. Се ‘хсæн «Сой», «Чызджыты кафт», «Лæгæй-лæгмæ хæст», «Мад», «Хонгæ кафт», «Симд» æмæ бирæ æндæртæ.

Хадзысмел райгуырд Фарныхъæуы. Йæ бæгъмвад сабидуг кæм арвыста, уыцы бынат ын æппæты зынаргъдæр уыд. Зæххы къорийыл цы фарн тыдта, уый дæр уырдыгæй рахаста. Сæ кадджын æмхъæуккаджы мысæн изæрмæ æрцыдысты Фарныхъæуы минæвæрттæ дæр.

Хадзысмел йæхæдæг куыд дзырдта, афтæмæй фондзаздзыдæй райдыдта хъæубæсты хъазтизæртæм цæуын. Фæндыр-иу куы аивæзтой, уæд-иу йæ миддуне иннæрдæм рафæлдæхт, уыйбæрц æнкъарæнтæ йæм æвзæрын кодтой ирон зæлтæ. Йæ бон уыцы кары уыд хъазты ракафын. 1964-æм 1969-æм азты райста профессионалон ахуырад Мæскуыйы паддзахадон театралон аивады институты. Фæстаг курсы ма ахуыр кодта, афтæмæй нысангонд æрцыд ансамбль “Алан”-ы аивадон разамонæг æмæ балетмейстерæй. Йæ уарзон хъæубæстæ хистæрæ кæстæрмæ Хадзысмелæй сæрæстыр сты.

Фыдыбæстæйы Стыр хæст йæ сабидуг кæмæй байста, уыцы фæлтæрæй уыд Уарзиаты Хадзысмел. Фæцу æмæ мауал æрцуйы фæндагыл чи ацыд, уыдоны ‘хсæн уыд йæ фыд дæр. Йæ ныййарæг, рыст сидзæргæс иу йæ зынвадатæй йæ хъуырмæ куы сси, уæд йæхинымæр зарын райдыдта “Гогызы кафт”-ы мелоди. Йæ хъæлæсы ахорæнтæй иу æвиппайд бамбæрста йæ ныййарæджы зæрдæйы уаг гыццыл Хасмел. Фæстæдæр ацы зæлтæ систы бындур йæ номдзыд композици «Сой»-æн.

Йæ фæрцы «кафт æмæ зард»-ы ансамбль сси «адæмон кафт»-ы ансамбль. Зарæггæнджыты къорд фæкъаддæр кæнгæйæ йын бантыст кафджыты коллективтæ æмæ музыкантты нымæц фæфылдæр кæнын. Хаджысмелæн иу, йæ ансамблимæ, дунейы бæстæты сарæзтой къухæмдзæгъд. Бындур сæвæрдта балеты скъолайæн. 1968-æм азы паддзахадон ансамль «Алан»-ы аивадон разамонæг куы ссис, уæд сног кодта ансамблы программæ. Бахаста йæм бирæ ног кæфтытæ æмæ сæ адих кодта жанртæм гæсгæ. Уæдæ æнæзонгæ нæу, «Алан» дæр æй уый хъæппæрисæй кæй схуыдтой. Уарзиаты Хадзысмелы разамындæй 1988-æм азы «Алан» хорзæхджынгонд æрцыд Адæмыхæттыты хæлардзинады Орденæй. Уарзиаты Хадзысмелы ном цæры, культурæимæ баст чи у æмæ сфæлдыстад чи уарзы, уыдоны зæрдæты. Йæ фæстæ цы фæлтæртæ бахъомыл, уыдонæн та у дæнцæджы хуызæн: йæ цардæй, йæ куыстæй, йе сфæлдыстадæй æмæ йæ райгуырæн зæхмæ уарзондзинадæй.

https://iryston.tv/ir/adaemon-sfaeldystady-haedzary-atsyd-uf-jy-aivaedty-sguyht-arhajaeg-tsaegat-irystony-adaemon-artist-uarzity-hadzysmely-mysaen-izaer/?utm_source=social

НОВОСТИ РАЙОНОВ

В обновленном после капремонта ДК с. Црау состоялась первая театральная премьера. Родился новый драматический коллектив: сказку Х.К.Андерсена «Дюймовочка» поставила руководитель творческого формирования Залина Болотаева. На премьере побывали завотделом народного творчества РДНТ Л. Битарова и ведущий специалист по драме Л. Бесолова. Отметим, что актриса, режиссер и педагог Лидия Бесолова оказала большую практическую помощь в процессе постановки пьесы.
Спектакль был показан в рамках Районного смотра театральных коллективов. Эту премьерную постановку высоко оценили и зрители, и наши специалисты.
Важно подчеркнуть, что, по словам режиссера, на постановку ее вдохновил организованный РДНТ январский театральный семинар для руководителей драмколлективов и представленный там спектакль «Царевна-лягушка», поставленный О.Ореховой, руководителем ансамбля «Сувенир» Моздокского РДК. Это и есть главный итог нашей общей творческой работы!
С премьерой, друзья!

…

ТВ “АЛАНИЯ”: ВЕЧЕР ПАМЯТИ ХАДЖИСМЕЛА ВАРЗИЕВА…

Уважаемые коллеги, работники культуры! Сегодня ваш праздник – людей талантливых, увлеченных, инициативных, которые насыщают жизнь яркими красками!
Своим каждодневным трудом и творчеством вы побуждаете людей думать и сопереживать, любить родной край, язык, культуру своего народа, а также дарите нам незабываемые мероприятия к праздничным датам!…